İnce Bağırsak Hastalıkları

İnce Bağırsak Hastalıkları

Bağırsaklar, sindirim sistemin bir parçasıdır ve insan vücudunun sağlıklı bir şekilde işleyebilmesi için büyük öneme sahiptir. İnsan yaşamının sağlıklı bir şekilde ilerleyebilmesi için önemli olan bu organ, iki bölümden oluşur. Birbirine bağlı olan bu iki bölüm ince ve kalın bağırsak olarak adlandırılır. İnce bağırsak, mide ve kalın bağırsak arasında yer alır ve bir ucu mideye diğer ucu ise kalın bağırsağa bağlıdır. Vücuttaki en uzun organ olan bağırsaklar, yetişkin bireylerde yaklaşık 6 metredir. Kalın bağırsak ile beraber bağırsaklarımızın toplam uzunluğu ortalama ise 8,5 metredir. Kalın bağırsak, ince bağırsaktan sonra gelir ve sindirim sisteminin en sonunda bulunur. Burada yalnızca fiziksel sindirim gerçekleşir. İki bağırsak bölümü de vücudumuz için kritik işlevlere sahiptir.

İnce bağırsak, mideden gelen öğütülmüş besinlerin emilerek kana karışmasında rol oynar. Bu besinler, hem fiziksel hem de kimyasal olarak parçalanmış bir şekilde kasların kasılması ile mideden bağırsağa ulaşır. Mideden gelen besinler, burada çok küçük moleküller hâline gelene dek parçalanır. Bu sayede parçalanan besinler bağırsaklardan kan damarlarına geçer. Bu işleme ise emilim adı verilir. Karbonhidrat, yağ ve proteinlerin sindirimi burada tamamlanır ayrıca emilemeyen su ve mineral, kalın bağırsakta emilir.  

İnce Bağırsak Hastalıkları Belirtileri Nelerdir?

Bu hastalıkların hafif, orta veya şiddetli belirtileri olabilir. Genel belirtiler arasında;

• Karın ağrısı,
• Yorgunluk,
• İshal,
• Mukuslu veya kanlı dışkı,
• Kramp,
• Kilo kaybı olabilir.

İnce bağırsak hastalıkları ve tedavileri için zaman kaybetmeden bir uzmana başvurmak gerekir. Peki, ince bağırsak hastalığı nasıl anlaşılır? Bu hastalıkların teşhisinde, belirtilere sebep olabilecek farklı hastalıklar da göz önüne alınır. Alanında uzman doktorlar tarafından hastanın detaylı öyküsü dinlenir. Bu süreçte; kan tahlili, dışkı testi, endoskopi ve radyolojik yöntemler kullanılabilir.

İnce Bağırsak Hastalıkları Nelerdir?

Birçok organda görüldüğü gibi ince bağırsağımızda da çeşitli sorunlar ve hastalıklar baş gösterebilir. Endişe edilmeyecek ve kolay tedavi edilebilen hastalıkların yanı sıra çok ciddi sorunlara yol açan hastalıkların da oluşabilmesi muhtemeldir. Bağırsaklarda meydana gelen büyük veya küçük her sorunun üzerine gidilip ciddiye alınması gerekmektedir. Çünkü sindirimin büyük çoğunluğu burada gerçekleşir. Bazı ince bağırsak hastalıklarının isimlerine aşağıda sizler için yer verdik.

Tıkanma (Obstrüksiyon)

İnce bağırsak tıkanması, besinlerin sindirim sistemi yolunda ilerleyememesidir. Hareketin durması, bağırsakta bir tıkanmaya yol açmış olur. İlerleyişin durması, tam tıkanma veya kısmi tıkanma şeklinde gerçekleşebilir. Bağırsağın tıkanması ile belirli bir bölgede gaz, mide asidi, yiyecek ve içecek gibi besinler birikir. Biriken tüm maddeler, zaman içerisinde bağırsak duvarına bir baskı uygular. Bu baskının fazla olması bağırsağın yırtılmasına da yol açabilir ve bağırsak içeriği karın boşluğuna yayılabilir. Bu durum hayati önem taşır ve acil müdahale gerektirir. Tıkanma belirtileri arasında ise karında şişkinlik ve ağrı, iştah kaybı, kusma, gaz veya dışkı çıkaramama vardır.

Kanama

İnce bağırsak kanaması yavaş ya da hızlı olabilir. Hızlı kanamalarda dışkının siyah bir şekilde görülmesi mümkündür ancak kanama yavaş olduğunda dışkıda farkedilmeyebilir. Yavaş kanamada en çok görülen bulgu kansızlıktır. Kanamaya sebep olan genel nedenler arasında; anormal yapılı damarlar, polipler, tümörler, Crohn hastalığı ve ülser yer alır. Kanamanın kaynağını teşhis etmek için endoskopi, bilgisayarlı tomografi ve enteroskopiye başvurulabilir. 

Enfeksiyon

İnce bağırsak enfeksiyonu bakteriyel veya viral enfeksiyon sebebiyle görülebilir. Belirtileri arasında karın ağrısı, kusma, ishal ve dışkıda mukus görülmesi olasıdır. İshalin sebep olacağı mineral ve su kaybı yüzünden, enfeksiyon durumunda bolca sıvı tüketmek önemlidir.

İltihaplanma

Bağırsakta gerçekleşen iltihaplanma türü enterit olarak da adlandırılır. Enfeksiyona benzer bir şekilde bulantı, kusma, ishal, karın ağrısı ve mukuslu dışkı iltihaplanma belirtileri arasındadır. Biyokimyasal testler ve kan testleri ile tanı konulur. Bunun yanında hastanın hikayesi de teşhis için önemlidir. Bakteriyel ve viral enfeksiyonun yanı sıra crohn hastalığı, radyasyon, ilaç ve alkol kullanımı iltihaplanmaya yol açan nedenler arasında olabilir. Eğer hastalık ağır bir şekilde ilerliyorsa mineral ve su kaybının önlenmesi için hastaneye yatarak serum tedavisi gerekebilir.

Çölyak Hastalığı

Bir diğer önemli ince bağırsak hastalığı çölyak hastalığıdır. Peki, çölyak hastalığı nedir? Kısaca gluten tüketiminin ince bağırsaklara etkisinin vücuda verdiği zarar olarak ifade edilebilen bu hastalıkta, gluten proteini içeren besinler tüketilememektedir. Çölyak hastalarının glutenli besinleri tüketmesi, aşırı immün cevabına neden olur. Bunun sonucunda bağırsakta bulunan villüs yapısı hasar görür ve besinlerin emiliminde sorun yaşanır. 

Çölyak hastalığı belirtileri arasında şunlar sıkça yer alır:

• Karın ağrısı,
• İshal veya kabızlık,
• Şişkinlik,
• Kilo kaybı, 
• Hâlsizlik,
• Gaz.

Çölyak Hastalığı Neden Olur?

Çölyak hastaları; arpa, buğday ve çavdardaki glutene karşı anormal bir tepki göstermektedir. Bu durumu tetikleyen nedenler arasında kişinin genleri veya gluten tüketimi olabilir. Bunların yanı sıra, travma, doğum, ameliyat, stres ve anne sütünün kesilip ek gıdaya başlanması da bu hastalığa neden olan faktörler arasındadır. Tüm bunlara rağmen çölyak hastalığının neden ortaya çıktığı kesin olarak belli değildir.

Hastalığın teşhisinde endoskopiye başvurulabilir veya glutene karşı antikor oluşup oluşmadığına bakılabilir. Çölyak hastalığı tedavisi için ise ne yazık ki ilaç bulunmamaktadır. Tek tedavi yöntemi gluten içermeyen besinleri tüketmektir. Bu yüzden çölyak hastaları beslenme şekillerini doğru şekilde düzenlemelidir. 

Peki, çölyak hastaları ne yemeli? Bu soruya şu yanıtı vermek mümkündür:

• Ekmek, bulgur vb. içermeyen ve unla kızartılmamış et, balık ve yumurta,
• İşlenmiş türevleri olmamak kaydıyla süt ve süt ürünleri,
• Pirinç, nişasta, kara buğday, mısır, keten, soya fasulyesi,
• Glutensiz undan yapılan ekmek,
• Sebze ve meyve
• Az miktarda tereyağı, bitkisel yağ ve margarin,
• Kuru baklagiller,
• Boza dışındaki içecekler.

Kanser

İnce bağırsak kanseri, buradaki dokuların hücrelerinin DNA’sının mutasyona uğraması sonucu oluşur. Böylece mutasyona uğrayan hücreler kontrolsüz bir şekilde büyür ve çoğalır. Çok sık görülen bir kanser türü değildir ancak genetik faktörler, zayıf bağışıklık sistemi, çölyak ve crohn benzeri  hastalıklar, kanser açısından risk yaratan etkenlerdir. İnce bağırsaklardaki kanser farklı türlerde görülebilir. Burada görülebilen farklı kanser türleri; lenfoma, adenokarsinom, nöroendokrin tümör ve sarkom olarak sıralanabilir. 

İnce bağırsak kanseri ölüm oranı, birçok kanser türündeki gibi ne kadar erken teşhis ve tedavi edilirse o oranda azalmış olur. İnce bağırsak kanseri yaşam süresi ise önceden yaklaşık 1 yılken gelişen teknoloji ve teknikler sayesinde bu süre günümüzde 3-4 kat artmış bulunuyor.

Bazı rahatsızlıklar yaşayan kişilerin sıkça merak ettiği konular arasında “İnce bağırsak kanseri belirtileri nelerdir?” sorusu bulunur. Bu belirtiler ise şunlardır:

• Dışkıda kan,
• Kilo kaybı,
• İshal,
• Kusma,
• Bulantı,
• Karın ağrısı,
• Yorgunluk,
• Ciltte kızarıklık.

Bağırsak Kanserine Ne İyi Gelir?

Genel olarak bağırsak sağlığımızı korumak için ve kanser gibi öldürücü olabilen birçok hastalığa karşı bağırsak dostu besinler tüketmek faydalı olacaktır. Bu besinler arasında şunlar yer alır:

• Kefir,
• Yoğurt,
• Tahıllar ve kuru baklagiller,
• Turşu,
• Elma, muz,
• Ispanak,
• Somon,
• Hindistan cevizi yağı.

İnce Bağırsak İltihabı Nedir?

Bu rahatsızlık, terimsel olarak crohn hastalığı olarak bilinir ve ağızdan anüse kadar uzanan sindirim sistemini etkiler ayrıca burada herhangi bir yerde iltihaplanmaya neden olabilir. Bu iltihaplanmayı birden fazla yerde de görmek mümkündür. Rahatsızlığın ortaya çıkış sebebinin çevresel ve genetik faktörlere dayandırılması ile birlikte, altında yatan kesin neden hâlâ bilinmemektedir. Her yaştan bireylerde görülebilen crohn hastalığı, en çok 20 ile 30 yaş aralığında görülmektedir ve kesin tedavisi yoktur. Ancak beslenme değişikliği, ilaç kullanımı veya cerrahi müdahaleyle bulgular kontrol altına alınabilir. 

İnce Bağırsak Hastalıkları Tedavileri

Tedavi sürecinde ilaç tedavisi veya cerrahi yöntemler uygulanabilir. İlaçlar; enfeksiyonu yok etmek, iltihaplanmayı azaltmak ve bağışıklık sisteminin yanıtını azaltmak için kullanılır. Gerekli görülürse hastalık görülen bağırsağın bir kısmı cerrahi işlem ile alınır. 

İnce bağırsak hastalıkları doktoru ise gastroenterologlar ve genel cerrahlardır. Gastroenterologlar hem ince hem de kalın bağırsak rahatsızlıklarının ilaçla tedavisiyle ilgilenirler. Cerrahi müdahale gerektiğinde genel cerrahlar devreye girer. Bağırsak hastalıklarına işaret eden belirtiler görüldüğünde gastroenterologlara başvurmak, doğru bir adım olacaktır. Hastalıklar ve tedavileri için merak ettiğiniz diğer birçok şey burada sizleri bekliyor!