Böbrek Nakli Sonrası Beslenme

Ameliyatlar ardından beslenmeye dikkat edilmesi önemli bir konu olurken böbrek nakli ameliyatı sonrasında beslenmeye dikkat edilmesi bir zorunluluktur. Ameliyat ardından gerek böbreğin vücuda uyum sağlamasını desteklemek gerekse bu adaptasyon sürecini daha rahat bir şekilde atlatabilmek için dengeli ve ölçülü beslenilmesi gerekir. Böbrek nakli ardından doktor ve diyetisyen kontrolünde beslenme oluşturulur. Böbrek naklinden sonra yüksek tansiyonun ve kilo alımının sık görülen bir tablo olması nedeniyle ameliyat sonrasındaki süreçteki beslenme gelecekteki sağlık için de ihmal edilmemelidir.

Böbrek Nakli Sonrası Beslenme Nasıl Olmalı?

Böbrek nakli sonrası beslenme az tuzlu veya tuzsuz beslenme planlarına dayanır. Kişilerin dengeli ve sağlıklı bir beslenme planı uygulaması gerekirken yüksek kalorili diyetlerden, aşırı karbonhidrat alımından ve rafine şeker tüketiminden kaçınılması gerekir. Nakil sonrasında hastaların bağışıklık sistemi yakından etkileneceğinden enfeksiyonlardan korunmak adına çiğ ürünlerden kaçınılmalı ve yemeklerin genellikle pişirilerek tüketilmesi önerilir.

Böbrek nakli ameliyatı sonrasındaki genel süreçte kişilerin Akdeniz mutfağına yönelik beslenmesi önerilir. Akdeniz mutfağı kapsamında taze sebze ve meyveler günlük beslenmenin önemli bir parçası olurken tavuk, hindi, balık gibi yağsız protein kaynakları tercih edilmelidir. Zeytinyağı yağı gibi sağlıklı bitkisel yağlar tüketilebilir.

Böbrek nakli sonrasındaki tüketilen su miktarının önemli olduğu kadar suyun tüketilme şekli de önemlidir. Tüketilen suyun hijyenik şartlarda saklandığında emin olunmalıdır. Bu noktada şişelenmiş içme sularının tüketilmesi önerilir. Şişelenmiş şişe suyuna ulaşımın mümkün olmadığı noktalarda ise kaynatılması ardından suyun tüketilmesi gerekir.

Böbrek nakli ameliyatı sonrasında beslenme planı oluştururken kişinin mevcut sağlık durumu da değerlendirilir. Eğer ki kişi yüksek kan yağlarına sahipse kolesterolden kısıtlı bir diyet listesi planlanmalıdır. Bu noktada kırmızı et, sakatatlar, hayvansal yağlar, kabuklu deniz ürünleri, kızartılarak pişirilen yiyecekler gibi çeşitli yüksek kolesterol değerine sahip yiyecekler kısıtlanır veya tamamıyla yasaklanır. Kişilerin yüksek tansiyon problemiyle karşı karşıya olması halinde ise tuzdan sınırlı bir diyet planı uygulaması gerekir.

Kan sulandırıcı olmaları veya kullanan ilaçlarla etkileşime girme riski taşıdıklarından dolayı;

• Greyfurt,
• Zencefil,
• Zerdeçal,
• Papaya,
• Nar ve nar suyu
• Ananas gibi meyveler tüketilmemelidir. Bu meyvelerin dışında geri kalan meyveler günlük beslenmeye eklenebilir.

Hastanın diyabetik hasta olması durumunda ise ameliyat öncesinde sürdürdükleri beslenme planına devam etmeleri önerilir.

Böbrek nakli ameliyatlarından sonra sigara ve alkol kullanımından kesinlikle kaçınılmalıdır.

Böbrek Nakli Olan Kişi Ne Yememeli?

Nakil sonrasında uzak durulması gereken bazı besinler bulunur. Bu besinler gerek mevcut sağlık durumunu olumsuz yönde etkileyebileceğinden, kullanılan ilaçlarla etkileşime girebileceğinden veya hastanın bağışıklık sistemini olumsuz yönde etkileme riski taşıdığından dolayı böbrek nakli sonrası beslenmede yasaklanır.

Böbrek nakli ameliyatı sonrasında kişinin bağışıklık sisteminde düşüş meydana gelir. Bu noktada kişinin günlük hayatındaki hijyen kurallarına ekstra özen göstermesi gerekir. Hijyen kurallarından besinler de etkilenir. Böbrek nakli ameliyatı sonrasında kişilerin

• Çiğ süt, çiğ et veya çiğ balık içeren ürünlerden uzak durması gerekir.
• Benzer bir şekilde mayonez içerisinde çiğ yumurta bulundurduğundan tüketilmemesi gereken bir gıdadır. 
• Yemeklerin her biri iyi bir şekilde pişmiş ve gerekli hijyen kurallarına uyarak hazırlanmış olmalıdır.
• Böbrek nakli sonrasında tuzlu, şekerli ve yağlı paketlenmiş ürünlerin tüketiminden kaçınılmalıdır.
• Greyfurt, böbrek nakli ameliyatı sonrasında kullanılan ilaçlar ile etkileşime giren bir meyvedir. Bundan dolayı böbrek nakli olan hastaların kesinlikle tüketmemesi gereken bir meyvedir.

Bitkisel karışım çayları içerisinde bulunan bitkiler sayesinde vücutta güçlü etkiler yaratabilirler. Yine bitkiler ilaçlar ile etkileşime girebileceğinden hasta için risk teşkil edebilirler. Bundan dolayı doktora danışılmadan kesinlikle bitkisel bir ürün kullanılmamalıdır.

Böbrek nakli ameliyatı sonrasında hastalar kilo almaya yatkın hale gelebilir. Bundan dolayı pirinç, beyaz unla hazırlanmış hamur işleri ve makarna gibi basit karbonhidrat kaynaklarının tüketiminin sınırlandırılması gerekir. Benzer bir şekilde ödem tutumu veya mevcuttaki tansiyon problemini tetiklenmemesi adına tuzlu yiyeceklerden de uzak durulmalıdır.

Böbrek Dostu Yiyecekler Nelerdir?

Böbrek nakli sonrasında beslenmeye belirli besinler eklenerek mevcut böbrek sağlığının iyileştirilmesi desteklenebilir. Bunun yanı sıra böbrek dostu yiyecekler ile böbrek sağlığının korunması sağlanabilir. Böbrek dostu yiyecekler aşağıdaki şekilde sıralanabilir.

• Karnabahar: karnabahar önemli bir C vitamini ve B vitamini kaynağıdır. İçerisinde yer alan indoller sayesinde antienflamatuvar özellik gösterir ve bağırsak sağlığını desteklemede önemli olan lifler açısından zengindir. İçerisinde düşük potasyumun yer alması sayesinde böbrekler üzerinde daha az yük oluşturarak vücutta kolayca metabolize edilebilir.
• Yaban mersini: yaban mersini önemli bir antioksidan kaynağıdır. İçerisindeki sodyum, fosfor ve potasyum miktarı düşük olduğundan böbrek dostu bir diyete katkı sağlayan bir meyvedir.
• Levrek: böbrek dostu bir beslenmede sağlıklı protein kaynaklarına yer verilmesi gerekir. Levrek Omega 3 yağ asitleri bakımından zengin bir gıdadır. Genellikle balıklar yüksek fosfor seviyelerine sahip olurken levrek balık ürünleri arasında en az fosfor miktarına sahip balık çeşididir.
• Yumurta akı: yumurta sarısı yüksek oranda fosfor içerip böbrekler üzerinde yorucu bir etki yaratabilirken yumurta akı ise içerisinde bulunan düşük fosfor sayesinde böbrek hastalıkları diyeti uygulayan kişilere önerilen bir protein kaynağıdır. Diyaliz tedavisi gören kişiler için de yumurta akı tüketimi önerilebilir.
• Kırmızı üzüm: kırmızı üzüm başta C vitamini olmak üzere içerisinde yer alan flavonoidler sayesinde önemli bir antioksidan kaynağıdır. Diyabet üzerinde de olumlu etkileri olan kırmızı üzüm aynı zamanda böbrek dostu bir meyvedir.
• Zeytinyağı: zeytinyağı sağlıklı bir yağ çeşididir ve içerisinde fosfor bulunmamaktadır. Bu durum zeytinyağının böbrek dostu diyetlere gönül rahatlığı ile dahil edilebilmesini sağlar.

Böbrekleri Yoran Yiyecekler Nelerdir?

Böbrek hastalıklarına sahip bir bireyin beslenmesinde belirli gıdaların tüketiminin sınırlandırılması veya yasaklanması gerekir. Besinler sağlıklı olsa bile içerisinde yer alan potasyum, sodyum ve fosfor nedeniyle böbrekler üzerinde yorucu etki yaratabilirler. Bu sağlıklı ancak içeriği nedeniyle böbrek için yorucu olabilecek yiyeceklerden biri avokadodur. Avokado yüksek bir potasyum içeriğine sahiptir. Bundan dolayı potasyum alımının sınırlandırılması gerektiği durumlarda avokado tüketiminden kaçınılması önerilir.

Konserve yiyecekler içerisinde yüksek miktarda sodyum içerir. Çorbalar, sebzeler veya fasulye gibi akla gelebilecek birçok konserve yiyeceğin içerisinde yüksek oranda sodyum bulunur. Bundan dolayı konserve edilmiş yiyeceklerin tüketimi böbrek sağlığına dikkat edilmesi gereken noktalarda sınırlandırılmalıdır.

Tam buğday ekmeği içerisindeki yüksek potasyum ve fosfor seviyeleri nedeniyle yine böbrek üzerinde yorucu bir etki yaratabilir. Sadece tam buğday ekmeği değil tüm ekmekler içerisinde yüksek miktarda sodyum bulunabilir. Sağlıklı karbonhidrat kaynaklarına beslenmede yer verilmesi önemli olduğundan bu tür gıdaların tam olarak beslenmeden çıkarılması yerine porsiyon sınırlandırılması önerilir.

Yüksek potasyum içeriği nedeniyle muz da böbrek hastalığı olan bireyler için yorucu bir meyve olabilir. Böbrek diyetlerinde muz tüketiminin sınırlandırılması önerilir.

Böbrek Hastaları Kahvaltıda Ne Yemeli?

Böbrek hastalarında hastalığın evresine göre günlük protein alımında sınırlamalar getirilmesi gerekebilir. Günlük ihtiyaç duyulan protein miktarı hastalığın durumuna göre doktor ve diyetisyen tarafından karar verilir. Bu noktada kişinin alacağı günlük protein miktarına göre kahvaltı planlaması yapılır. Böbrek hastaları için kahvaltıda peynir ve yumurta akı ile yapılmış omletler önerilebilir. Omletler zeytinyağı ile pişirilebilir. Bunun yanında bir dilim gibi küçük bir porsiyon olacak şekilde beyaz ekmek tüketilebilir.

Böbrek Nakli Olanlar Ne Kadar Su İçmeli?

Böbrek nakli sonrasında tüketilmesi gereken su miktarı hastanın durumuna göre yine doktor tarafından belirlenir. Genellikle 2 veya 4 litre arasında günlük su tüketimi önerilir. Böbrek nakli öncesinde diyaliz gören hastalar için bu miktar fazla gelebilir ve kişiler bu su tüketimini günlük hayatlarına adapte etmede zorlanabilir. Ancak saat başı su tüketimi gibi alışkanlıklar benimsenmesiyle su tüketim miktarının artırılması desteklenebilir.

Böbrek Nakli Olan Kişi Nelere Dikkat Etmeli?

Böbrek nakli olan kişilerin günlük hayatta çeşitli başlıklara dikkat etmesi gerekir. Ameliyat sonrasında bağışıklık sistemini baskılayıcı ilaçlar kullanılacağından kişilerin bu dönemde bağışıklık sistemini olumsuz yönde etkileyecek davranışlardan uzak durması gerekir. Bu noktada kişiler için bulunduğu çevrenin temizliği önemli olduğu kadar tüketilen besinlerin de hijyenine özen gösterilmelidir. Sebze ve meyveler karbonatlı veya sirkeli suyla yıkanarak daha kapsamlı bir şekilde yıkanabilir. Sebzelerin pişirilerek tüketilmesi, meyvelerin ise kabuklarının soyularak tüketilmesi önerilir. Tüketilen kuruyemişlerin paketli olması ve çiğ olmaları önerilir.

Ameliyat sonrasında kişilerin hafif egzersizler yapması önerilir. Yapılan egzersizlerin ağır olması halinde ameliyat yerinde fıtık oluşumu gözlemlenebilir. Hastaların genellikle yürüyüş yapması önerilir.

Böbrek nakli sonrasında ilaçlar ile etkileşime girebilecek olan yiyeceklerin tüketiminden uzak durulması büyük bir öneme sahiptir.

Ameliyat ardından Akdeniz tipi beslenme ile sağlıklı beslenme alışkanlığı yaşamın bir parçası haline getirilmelidir.